Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej wprowadza do systemu pomocy społecznej funkcję asystenta rodziny.
Asystent rodziny jest zawodem powołanym do pracy z rodziną w obszarze wsparcia rodziny. Głównym zadaniem asystenta jest wspieranie rodziców w prawidłowym wypełnianiu przez nich funkcji opiekuńczo-wychowawczej oraz kształtowanie umiejętności członków rodziny w zakresie znajdowania rozwiązań trudności życiowych. Swoim działaniem asystent może obejmować zarówno rodziny biologiczne jak i zastępczo – spokrewnione.
W świetle wyżej wymienionej Ustawy, rolą asystenta rodziny jest całościowe wspieranie rodziny wychowującej dzieci, zagrożonej wykluczeniem społecznym, poprzez zmianę stosunku osób w rodzinie do własnej sprawności, podniesienie ich samooceny, wzbudzenie wiary we własne siły, a także pomoc w wykonywaniu najprostszych czynności, składających się na proces prowadzenia gospodarstwa domowego. W swoich działaniach asystent powinien się kierować nadrzędnym celem, jakim jest: pomoc rodzinie w zachowaniu jej integralności, przeciwdziałanie konieczności umieszczenia dzieci w opiece zastępczej, poprzez pomoc w osiągnięciu przez rodzinę podstawowego poziomu stabilności życiowej, umożliwiającej jej wychowywanie dzieci. Jego praca powinna wspomagać rozwój kompetencji wszystkich członków rodziny – rodziców i dzieci, czemu będzie sprzyjało indywidualne podejście do rodziny i jej problemów. Gdy jednak dochodzi do sytuacji, w której dzieci umieszczane są czasowo poza rodziną biologiczną, zadania asystenta skupiają się na współpracy z rodziną zastępczą lub koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, odpowiedzialnym za dziecko umieszczone w instytucji sprawującej pieczę zastępczą.
Asystent rodziny prowadzi pracę z rodziną w miejscu jej zamieszkania lub w miejscu wskazanym przez rodzinę. Praca w szczególności prowadzona jest w formie:
-
- konsultacji i poradnictwa specjalistycznego,
- terapii i mediacji,
- usług dla rodzin z dziećmi, w tym usług opiekuńczych i specjalistycznych,
- pomocy prawnej, szczególnie w zakresie prawa rodzinnego,
- organizowania dla rodzin spotkań, mających na celu wymianę ich doświadczeń oraz zapobieganie izolacji, zwanej dalej „grupami wsparcia” lub „grupami samopomocowymi”